Wat kan jij eraan doen?
We kunnen het overal lezen: het aantal slachtoffers in het verkeer ligt bijna op hetzelfde niveau als voor de crisis, terwijl het aantal verkeersbewegingen flink is afgenomen. We zien vooral een stijging bij de (snelle) fietsers en ook rijden er meer mensen op de motor.
Vanuit de rijopleidingen gezien is dit een verklaarbaar fenomeen. Verkeersveiligheid gaat verder dan een fiets, motor of een auto. Het gaat vooral om het gedrag van de mens op die fiets, motor of in de auto. Degene die aan het stuur zit bepaalt de veiligheidsfactor.
De motorrijder zal -na een winterstop- sowieso extra moeten oefenen in alle motorische bewegingen. Motorrijden heeft te maken met balans. Daarnaast moet je meerdere handelingen tegelijkertijd doen. Terwijl je die handelingen uitvoert heb je je werkgeheugen eigenlijk nodig om het verkeer om je heen waar te nemen en in te schatten wat er gaat gebeuren. Een motorrijder kan misschien door oefeningen technisch goed rijden, maar toch kan het fout gaan. Waar dat aan ligt? Bij het niet-waarnemen. Alles draait om waarnemen! Het kunnen inschatten van (verkeers)situaties vraagt 260 bits per seconde van je brein. Dat is bijna de maximale capaciteit van ons werkgeheugen. Dat betekent dat er tijdens het rijden eigenlijk geen ruimte is voor andere gedachten.Dat geldt voor een motorrijder, maar net zo goed voor een automobilist.
“Doordat we in een crisissituatie zitten, zijn mensen in een andere -state of mind-, stelt Paul Brussaard van BRUSECO. “Hierdoor zijn we niet goed in het combineren van lichamelijke handelingen en het behouden van de geestelijke regie. Ons werkgeheugen is eigenlijk permanent overbelast. We vallen snel terug in een automatisme, waarbij we de neiging hebben om onze gedachten te laten gaan. Omdat we ons zorgen maken, somber zijn of heel lang binnen zijn geweest, gaan onze lichamelijke reflexen het overnemen. Dat kan verlammend werken of juist het tegenovergestelde effect hebben op ons gedrag. Een soort jong veulen in de wei: even lekker losgaan, of even dat gevoel van vrijheid voelen. Als reactie op het stilzitten, lang binnen zitten en het ´opgesloten´ voelen. Even afreageren van onze stress. We hebben behoefte aan de wei, waarin we even lekker kunnen rondrennen. Die wei is voor ons vaak de openbare weg. Even lekker gas geven. En als dan blijkt dat je overal nog maar 100 kilometer per mag rijden, dan is dat frustrerend. Dat maakt vaak ook iets rebels in ons los”, aldus Paul.
Continu opleiden is een must
Het nut en doel van rijvaardigheidstrainingen komt nu extra duidelijk naar voren. We moeten ons bewust zijn van de snelheid waarmee we rijden. Daar gaat het vaak al mis. Die snelheid ervaren we niet meer als ´snel´ omdat onze gedachten tijdens het rijden andere beelden aan ons projecteren. Die beelden zijn foto’s of een andere film (herinnering of verwachting) dan de omgeving waarin je je bevindt. Hierdoor ben je niet in het ´nu´, maar in een andere realiteit. Je bent niet echt gefocust op het verkeer, omdat je gedachten afdwalen. Hierdoor neem je direct minder waar. Dat vergroot de kans op fouten of het niet bijtijds signaleren van fouten die andere weggebruikers (kunnen) maken.
Door te trainen (en dit regelmatig te herhalen) leren we weer te ankeren: als ik ga rijden, ben ik in het hier en nu. Ik focus mij op het rijden en op de verkeersdeelneming, als een soort meditatieve oefening. Als iedere bestuurder hiertoe in staat zou zijn de aandacht bij de weg te houden, dan zouden we 95% minder ongevallen hebben.
Als we weer de weg op gaan
We houden ons hart vast als iedereen straks de auto en fiets pakt om naar het werk te gaan of een dagje uit…. Als het aantal motorrijders weer toe gaat nemen omdat er meer behoefte is aan individueel vervoer…. Als we allemaal de weg op gaan omdat het zonnetje zo lekker schijnt en we genoeg hebben van het thuis zitten…. Laten we goed nadenken wat we zelf kunnen doen om veilig onderweg te zijn. Dan zouden de statistieken kunnen aantonen dat d het afgeleid worden of zijn tijdens de deelname aan het verkeer echt een maatschappelijk probleem is.
Advies
Zit je niet lekker in je vel, ben je somber of maak je je zorgen? Laat die snelle fiets of motor staan en neem de taxi of toch het openbaar vervoer. Denk aan je persoonlijk welzijn en dat van jouw medeweggebruikers. Boek een taxi of een chauffeur die het stuur overneemt, mocht je daarvoor in de gelegenheid zijn. Of neem de bus of de trein. Neem je toch zelf achter het stuur plaats? Zorg er dan voor dat je regelmatig een rijvaardigheidstraining volgt. Er zijn leuke trainingen beschikbaar bij o.a. de KNMV voor motorrijders.
Wat ook helpt om je focus te bewaren:
- Alcohol te laten staan,
- Zorgen voor een goede nachtrust (voldoende slaap),
- Meer te gaan bewegen of sporten, wandelen mag ook, alles helpt,
- Conflicten uit te praten of op te lossen,
- Je gedachten op te schrijven of te delen met een vriend of partner,
- Volg regelmatig een rijvaardigheidstraining met je eigen auto. Zo leer je hoe je in bepaalde situaties kunt reageren.
Word Master in Verkeersveiligheid
Ben jij veel onderweg? Word dan Master in Verkeersveiligheid en toon aan dat jij je zaken goed voor elkaar hebt. Zo draag jij ook bij aan de verkeersveiligheid. Door regelmatig een leerzame training te volgen scherp je jouw zintuigen en maak je werkgeheugen vrij om te kunnen focussen. Dan is de vrijheid van het autorijden, fietsen of motorrijden weer een heerlijke bezigheid, waardoor je je kunt ontspannen. Tot een bepaalde mate, want je blijft gefocust en altijd ´in control´. Dan verslaan wij samen de statistieken.
BrusArt Media