Chauffeurs die ervaring hebben met het gebruik van rijhulpsystemen (ofwel ADAS) zoals adaptive cruise control en lane-keeping assist, zijn met ingeschakelde systemen bijna twee keer zo vaak afgeleid als wanneer de systemen zijn uitgeschakeld. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van de Amerikaanse AAA Foundation for Traffic Safety.
Tegelijkertijd zijn chauffeurs die minder ervaring hebben met ADAS ook minder afgeleid wanneer de systemen zijn geactiveerd, vergeleken met wanneer ze niet zijn ingeschakeld.
Gemakzuchtig
Alhoewel nieuwe technologie zeker belangrijke voordelen biedt blijft het belangrijk dat chauffeurs ten allen tijde hun aandacht erbij hebben, benadrukt de AAA in een verklaring. De uitkomsten van het nieuwe onderzoek suggereren namelijk dat naarmate chauffeurs meer ervaring hebben met ADAS ze ook gemakzuchtiger worden achter het stuur zegt Dr. David Yang, executive director van de AAA. “Wanneer we te veel op deze systemen gaan vertrouwen kan dat in kritieke situaties gevaar opleveren voor chauffeurs en andere verkeersdeelnemers.”
Afgeleid
De onderzoekers analyseerden videomateriaal van twee groepen chauffeurs. De ene groep bestond uit auto-eigenaren met veel ADAS-ervaring, de andere uit minder ervaren gebruikers. Deze laatste groep kreeg voor een testperiode van vier weken een auto ter beschikking uitgerust met verschillende rij-assistentiesystemen. Uit de analyse bleek dat de auto-eigenaren – en daarmee degenen met meer ADAS-ervaring – meer geneigd waren om afgeleid te zijn tijdens het rijden met ingeschakelde systemen dan wanneer de systemen waren uitgeschakeld. Zo werd bijvoorbeeld de smartphone veel vaker ter hand genomen of werd de autoradio vaker bediend. Chauffeurs die minder bekend waren met ADAS waren minder afgeleid, ook met ingeschakelde systemen.
Piloten
De onderzoekers verklaren dit gedrag door verschillende fases te beschrijven waarin nieuwe technologie wordt opgenomen door chauffeurs. Nieuwe gebruikers leren de technologie eerst kennen en proberen deze uit. Deze chauffeurs zijn minder geneigd de systemen klakkeloos te vertrouwen en houden hun hoofd bij het autorijden. Uiteindelijk bereikt men de fase waarin chauffeurs juist te veel vertrouwen op de technologie en veel vaker zijn afgeleid in het verkeer. Ook piloten en bijvoorbeeld technici in kerncentrales laten dit patroon zien van overschatting van geautomatiseerde systemen. “ADAS heeft veel te bieden qua comfort en veiligheid maar ze kunnen nooit een alerte en betrokken chauffeur vervangen,” aldus Dr. William Van Tassel van de AAA. “Denk eraan, elke dag faalt onze technologie wel een keer op het werk of thuis. Laat je dus niet afleiden in het verkeer, dat kan levens redden.”
Onderzoeksraad voor Veiligheid
In november kwam ook in Nederland de Onderzoeksraad voor Veiligheid in het rapport ‘Wie stuurt? Verkeersveiligheid en automatisering in het wegverkeer’ tot de conclusie dat door het gebruik van ADAS de verkeersveiligheid onder druk komt te staan.
“ADAS vormen vooral voor de gebruikers en de overheid op allerlei niveaus een ‘black box’. Dit komt de verkeersveiligheid niet ten goede. Er is gebrek aan inzicht in de werking van ADAS en het is niet duidelijk in welke auto’s ADAS aanwezig zijn,” luidt een van de conclusies in het rapport.
Dit artikel is ook verschenen op www.rijschoolpro.nl en www.automobielmanagement.nl